پمپ های اسلاری یا دوغاب که با نام پمپ لایروبی (dredge pump) نیز شناخته میشوند، نوعی از پمپ های گریز از مرکز یا جابجائی مثبت هستند که برای پمپاژ سیالات حاوی ذرات جامد ساینده به کار میروند.
این پمپ ها به طور کلی در سه دسته جای میگیرند: شناور(submersible)، خودمکش (Self-Priming) و مکش سیلابی (Flooded Suction). در حالت شناور پمپ درون مخزن یا هر محیط پر شده از آب قرار میگیرد. در حالت خودمکش، سیال مورد پمپاژ پایین تر ار پمپ قرار می گیرد. در حالت مکش سیلابی، آب و مواد اسلاری به کمک نیروی گرانش زمین وارد پمپ میشوند.
ذرات جامد ساینده یا اسلاری موادی مانند ذرات شناور، تفاله های معلق، زغال سنگ و سنگ های معدنی، رسوبات لجنی و شن و ماسه هستند. در مهندسی، مواد اسلاری بر حسب غلظت، اندازه ذرات، شکل و وزن جهت تعیین شدت سایش طبقه بندی شده و شامل کلاس های 1 تا 4 هستند.
پمپ های اسلاری معمولاً در معرض سایش و فرسایش قرار میگیرند و به همین علت به گونه ای طراحی میشوند که سطوح در تماس با سیال آن ها توسط عملیات مختلف، سخت کاری شده و یا با لاینرهای لاستیکی قابل تعویض پوشانده می شوند. به طور کلی همه قطعات در معرض سایش مانند رینگ ها، بوش ها، دیسک ها و پروانه باید به راحتی قابل جایگزینی با قطعات نو باشند.
انتخاب پمپ های اسلاری نسبت به پمپ های آبی دشوارتر است چرا که عوامل و اصلاحات بسیاری در نقطه کاری پمپ، میزان سایش و توان ترمزی پمپ را تحت تأثیر قرار میدهند. از جمله فاکتور های تعیین کننده در انتخاب پمپ های اسلاری میتوان به ظرفیت و هد پمپ، ظرفیت عبور مواد جامد، سرعت دورانی، NPSH، بازده و توان پمپ اشاره کرد.
همچنین، الزامات عملیاتی چنین پمپ هایی شامل قابلیت از هم باز کردن سریع و آسان قطعات و خدمات قابل اعتماد قطعات یدکی برای بخش های قابل تعویض است.
منبع:
وبسایت شرکت KSB